Ergenlik Dönemi Özellikleri Nelerdir?
Çocukluk döneminden yetişkinliğe geçişte bir köprü görevi üstlenen ergenlik dönemi pek çok fiziksel ve psikolojik değişimin yaşandığı bir dönemdir. Ergenlik döneminin başlangıcı cinsiyete göre farklılık gösterebilir. Genellikle erkeklerde 10-15, kızlarda ise 9-13 yaşları arasında ergenlik dönemi başlar. Yapılan araştırmalar bu sürenin çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterdiğini ortaya koymuştur.
Ebeveynler ve gençler için ergenlik dönemi son derece merak edilir. Ergenlik döneminde gözlemlenen değişimler genel olarak fiziksel, duygusal ve davranışsal olmak üzere üç başlık halinde incelenebilir. Ergenlikte içinde gözlemlenen değişimler ilk olarak hormonal farklılaşmalarla başlar ve bu durum ergenleri duygusal ve davranışsal boyutta etkiler. Ergenlik döneminde kişilerde yoğun olarak bireyselleşme gözlemlenebilir ve genellikle kendi başlarına vakit geçirmek isteyebilirler. Bireyselleşmek ve özerklik kazanmak kapsamında gözlemlenen bu davranışlar temelde sağlıklı bir kimlik oluşumunun bir göstergesidir. Kimlik gelişimi için kendini keşfetme süreci olan ergenlik dönemi ile birlikte aileden tam anlamıyla ayrışma sağlanamasa bile bağımsızlaşmaya başlamışlardır.
Bir geçiş evresi olarak nitelendirebileceğimiz ergenlik dönemine bazı gençler sürece daha kolay uyum sağlayabilirken bazıları için ise ciddi duygu değişimlerinin gözlemlendiği durumlar eşlik edebilir.
İlginizi çekebilir: Aile Danışmanlığı Temel Kavramlar
Ergenlik Döneminde Gençlere Nasıl Davranmalı?
Ergenlik dönemi sürecinde çocuğu olan ebeveynler çocuklarına nasıl yaklaşmaları gerektiğine dair kafa karışıklığı yaşayabilir. Bu son derece doğal bir durumdur. Ergenlik dönemi hem ebeveyn hem de genç için büyük değişimlerin başlangıcı olduğundan dolaylı bir bilinmezlik hissi yaratabilir. Bu dönem boyunca çocuğuyla sağlıklı ilişki temelleri kurabilen ebeveynlerin bu süreci daha etkili bir şekilde yönetebildikleri görülmüştür. İlişkinin sağlıklı bir zemine oturtulamadığı ebeveyn-çocuk ilişkisinde özellikle ergenlik döneminin de ana teması olan bireyselleşme ve özgürlük geldiğinde çatışma yaşamak kaçınılmaz bir hal alacaktır. Bu durumda aileler çatışmayı büyütecek keskin söylemlerden kaçınmalıdır.
Öğüt ve nasihat vermek ergenlik dönemi için havada kalacaktır bu nedenle aileler çocuklarına davranışlarıyla örnek olmalıdır. Ergen ile kurulan iletişimde sadece ondan beklentilerin söylenmesi yeterli değildir. Onun yaşadığı duyguların anlaşıldığını hissettirilmesi de daha sağlıklı bir iletişim süreci için ailelere destek olacaktır. Ergenlere nasıl yaklaşmalıyım, diye düşünenler için verebileceğimiz bir diğer öneri de ortak ilgi alanlarını keşfetmek ve birlikte zaman geçirilebilecek alanlar yaratmaya özen göstermek olacaktır. Yargılamalardan uzak, destekleyici bir yaklaşım sergilemek de ergenin içine kapanmasının önüne geçerek bu süreci daha etkili bir şekilde geçirmesine destek olacaktır.
Ergene Öfkesini Kontrol Etmede Nasıl Yardımcı Olunabilir?
Ergenlik dönemi ile birlikte hemen hemen tüm ergenlerin öfke duygusunda bir artış görülebilir. Ergenlik döneminde artan bireysellik ihtiyacı da otoriteye karşı öfke içeren tepkilerin daha fazla ortaya çıkmasına neden olabilir. Bununla birlikte ergen, yeni yeni şekillenmeye başlayan kimlik gelişimi sürecinde alıngan özellikler göstererek öfke ile bunu dışarı atabilir. Diğer tüm duyguların olduğu gibi öfke duygusu da son derece insani bir duygudur. Önemli olan ergenin öfke duygusunu deneyimleme ve onunla etkili bir şekilde baş edebilme becerisini geliştirmektir. Ergen bireye öfkesini kontrol etme sürecinde destek olmanın ilk adımı ergene duyguların konuşulabileceği destekleyici bir ortam sunmakla başlar. Spor yapmak, müzik ya da resim ile uğraşmak da uzun vadede öfke duygusunu daha etkili yönetebilmeyi kolaylaştıracaktır.
Kendini keşfetme sürecinde olan ergen için öfke hissettiği anlarda durup o anki hislerinin farkında olabilme becerisi kazanmasını desteklemek de ergenin öfke duygusu ile baş edebilmesini kolaylaştıracaktır. Öfke geldiğinde bedeninde neler oluyor ve ne gibi tepkiler veriyor bunların gözlemlenmesi ergenin öfke duygusu ile kalabilmesine ve sağlıklı bir şekilde dışa vurabilmesine de yardımcı olacaktır.
İlginizi çekebilir: Aile Tutumları Nelerdir?